سمبل «مار» در متون کلاسیک ادبیات فارسی

author

  • ناهوکو اواراتی دانشجوی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

مار یکی از مقوله های مهم در اسطوره شناسی و ادبیات است. روان شناسان نیز برای این جانور اهمیت زیادی قایلند. امروزه در اصطلاح فارسی می گویند: «از مار به اژدها پناه بردن» و «مار خوش خط و خالی». در این اصطلاح ها «مار» نماد بدی و بالا و فریب است و یا در جمله «فلانی مثل مار می ماند.»، «مار» نشانه مودی گری و بد جنسی می باشد. حالا سؤال من این است: آیا «مار» از ابتداء سمبل جنبه های منفی بوده، یا اینکه نماد «مار» به مرور زمان تغییر ماهیت داده به دستمان رسیده است؟ فرقی سمبل های «مار» و «اژدها» چگونه است؟ این مقاله کوششی است برای آشکار کردن تاریخچه سمبل «مار» و مفهوم ان در ادبیات کلاسیک فارسی.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ردّپای عرفان و تصوف در تمثیل دو مار ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی1

تمثیل عرفانی چون حماسه‌ای است روحانی که از عشق‌ورزی به معشوق ازلی حکایت می‌کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل‌ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می‌دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می‌شوند که عمده‌ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه‌ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به‌ویژه تمثیل‌های عرفانی این متون، بازمی‌گردد. با وجود اینکه هیچ...

full text

پیشینۀ خودزندگی‌نامه‌نوشت در ادبیات کلاسیک فارسی

این مقاله با بررسی نمونه­های نوع ادبی خودزندگی­نامه­نوشت در ادبیات کلاسیک، به توصیف پیشینه و بررسی چگونگی و چرایی وضعیت آن در این دوره خواهدپرداخت. برای دستیابی به این هدف از روش کیفی استفاده شده­است و داده­ها با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده­اند. ابزار گردآوری داده­ها فیش­برداری و نوع مطالعه، کتابخانه­ای است. روش کار بدین ترتیب است که نخست دو نمونۀ شناخته­شدۀ اتوبیوگرافی به‌عنوان معی...

full text

خوانش متفاوت متون کلاسیک فارسی در پرتو تاریخ‌گرایی نو

در مطالعه و بررسی پژوهش‌های انجام شده در زمینة متون کلاسیک فارسی این مشکل به چشم می‌خورد که تعداد قابل توجّهی از پژوهش‌های انجام شده، فاقد نوآوری هستند و صرفاً به تکرار پژوهش‌های پیشین بسنده کرده‌اند. ریشة این مشکل را نه در متون کلاسیک فارسی، بلکه در کاربست تکراری رویکردهای قدیمی بر این متون باید جست. برای رفع این مشکل می‌توان از رویکردهای تازه‌تر نقد ادبی مانند «تاریخـگرایی نو»استفاده کرد. از آن...

full text

بررسی رابطه اخلاق و قضاوت در ادبیات کلاسیک فارسی

قاضیان در نظام اجتماعی- سیاسی ایران نقش بسیار مهمی در دفاع از حق، حل اختلافات، صیانت از اموال افراد به ویژه افراد کم‌عقل و سفیه و استیفای اموال مسلمانان برعهده داشته‌اند؛ بنابراین افراد برای دست‌یافتن به این منصب باید فضایل اخلاقی می‌داشتند و از رذایلی دوری می‌جستند. هدف این پژوهش بررسی سیمای اخلاقی قاضیان در ادبیات سنتی (کلاسیک) فارسی به عنوان یکی از بسترهای بازتاب‌دهنده این اصول اخلاقی است. و...

full text

ردّپای عرفان و تصوف در تمثیل دو مار ادبیات مانوی و ادبیات کلاسیک ایرانی۱

تمثیل عرفانی چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به ویژه تمثیل های عرفانی این متون، بازمی گردد. با وجود اینکه هیچ...

full text

بررسی رابطه اخلاق و قضاوت در ادبیات کلاسیک فارسی

قاضیان در نظام اجتماعی- سیاسی ایران نقش بسیار مهمی در دفاع از حق، حل اختلافات، صیانت از اموال افراد به ویژه افراد کم‌عقل و سفیه و استیفای اموال مسلمانان برعهده داشته‌اند؛ بنابراین افراد برای دست‌یافتن به این منصب باید فضایل اخلاقی می‌داشتند و از رذایلی دوری می‌جستند. هدف این پژوهش بررسی سیمای اخلاقی قاضیان در ادبیات سنتی (کلاسیک) فارسی به عنوان یکی از بسترهای بازتاب‌دهنده این اصول اخلاقی است. و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 21

pages  147- 160

publication date 2004-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023